TY - JOUR ID - 53739 TI - بررسی تطبیقی مبانی و آرای اخلاقی علامه مجلسی و ابوعلی مسکویه JO - پژوهشنامه تفسیر کلامی قرآن JA - JQI LA - fa SN - 2383-3157 AU - بنیانی, محمد AU - دهقانی فیروزآبادی, وحید AD - استادیار گروه فلسفۀ دانشگاه شیراز AD - دانشجوی دکتری دانشگاه معارف Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 1 IS - 4 SP - 599 EP - 628 KW - اخلاق KW - سعادت KW - فضیلت KW - مجلسی KW - مسکویه DO - N2 - اگرچه علامه مجلسی در مجلدات مختلف کتاب بحار به‌طور مستقل در صدد نگارش کتاب اخلاقی و بیان نظام اخلاقی منسجمی نبوده، با بررسی مباحثی که وی در ذیل آیات و روایات بیان کرده است، نظام اخلاقی جامعی به‌دست می‌آید که علاوه بر تأکید بر نقش عقل در تبیین آموزه‌های علمی و عملی اخلاق و تبیین فضایل اخلاقی، به نقش اساسی دین نیز در تبیین مبادی نفسانی افعال و ابعاد مختلف اخلاقی و تربیتی توجه ویژه‌ای شده است، به‌گونه‌ای که نمودار کامل و جامعی از فضایل و اصول اخلاق اسلامی به‌دست می‌دهد؛ از سوی دیگر اندیشه‌های فلسفی – اخلاقی مسکویه نیز در نوع خود بسیار نیرومند و حکیمانه‌اند و تلاش وی برای تبیین مبادی و مبانی تصوری و تصدیقی اخلاق و همچنین هماهنگ کردن بین آموزه‌های فلسفی اخلاق یونانی و اخلاق اسلامی و تبیین فضایل چهارگانۀ اخلاقی و انواع و اجناس آنها مطابق با مبانی و مبادی دینی، از قوت علمی و اتقان و جامعیت خوبی برخوردار است. این نوشتار به بررسی تطبیقی مبانی و آرای اخلاقی علامه مجلسی در بحار‌الانوار و ابوعلی مسکویه با محوریت تهذیب‌الاخلاق اختصاص دارد. سپس با تحلیل و بررسی این دو رویکرد اخلاقی، مواضع وفاق و خلاف و کاستی‌ها و مزیت‌های هر کدام در تبیین نظام اخلاقی اسلام بررسی خواهد شد. UR - https://jqi.ut.ac.ir/article_53739.html L1 - https://jqi.ut.ac.ir/article_53739_89d2e8a1febecab3b0e68e89c9b42249.pdf ER -