مدیریت ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، مؤسسۀ آموزش عالی امین

2 استادیار مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور

چکیده

یکی از مطالبات به حق جامعۀ ما سی و هفت سال پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، استقرار ارزش‌های ناب اسلامی در تمامی شئون جامعه به‌ویژه تصمیم‌گیری‌های حوزۀ اقتصادی و بازرگانی است. هدف پژوهش حاضر تبیین و شناسایی مؤلفه‌ها و اصول مشتری‌مداری و ارتباط با مشتری از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه خواهد بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و در زمرۀ پژوهش‌های توصیفی از شاخۀ پیمایشی قرار می‌گیرد. برای گردآوری داده‌ها از شیوۀ فیش‌برداری  از منابع کتابخانه‌ای استفاده شد. نتایج حاکی از شناسایی 15 مؤلفه و دسته‌بندی آنها در قالب دو بعد اصول نظری شامل حق‌محوری، کسب رضایت الهی، توجه به خواست مشتری، صداقت‌پیشگی در معامله و تطابق معامله با احکام اسلامی و اصول عملی شامل سود متعارف، رعایت مساوات، اعتماد معقولانه به مشتری، عدم کم‌فروشی، ممنوعیت احتکار، حلم و بردباری، خوشرویی با مشتری، حسن خدمت به مردم، تسریع در رفع حوایج مشتریان و دعا برای کسب توفیق خدمت به مردم است.

کلیدواژه‌ها


-       امام علی(ع). (1388). نهج البلاغه، ترجمۀ مهدی دشتی، قم، انتشارات امام علی‌بن ابی‌طالب.
-       پناهی جاجرودی، ناصر (1390). شاخص تکریم مشتری در الگوی ایرانی - اسلامی پیشرفت، معرفت اقتصادی، شمارۀ 2: 153 - 177.
-       توکلی محمدی، محمدرضا (1391). بررسی اصول مدیریت اسلامی از دیدگاه علوی، فصلنامۀ تخصصی معارف اسلامی(کوثر معارف)، شمارۀ 22: 74 - 100.
-       تولایی، روح‌الله.، صالح‌نژاد، عبدالله و حمیدزاده، مریم (1387). مبانی و اصول مشتری‌مداری در اسلام، دوماهنامۀ توسعۀ انسانی پلیس، شمارۀ 19: 83 - 115.
-       ثواقب، جهانبخش (1391). مبانی و شاخصه‌های حکومت علوی، پژوهشنامۀ علوی، شمارۀ 2: 1 - 25.
-       جمشیدیان، فاطمه (1391). بررسی و ارزیابی مدیریت ارتباط با مشتری با رویکرد مشتری‌گرایی، پایان‌نامۀ کارشناسی، اصفهان، مؤسسۀ آموزش عالی امین.
-       حسینی، حسن و عیدی، فاطمه (1391). تبیین اصول اخلاق اسلامی در بازاریابی، رهیافت انقلاب اسلامی، شمارۀ 19: 91 - 110.
-       دراموند، گرام، انسور، جان و اشفورد، روت (1391). بازاریابی راهبردی، ترجمۀ شهریار عزیزی، محمد مقدسی و مهرداد عظیمی، تهران، سازمان مطالعات و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
-       دلوی، محمدرضا، حاجیان، طالب و روزبهانی، نسیبه (1392). اصول و مفاهیم اساسی مدیریت در منابع اسلامی، اصفهان، نقش نگین.
-       طبرسی، حسن‌بن فضل (1370). مکارم الاخلاق، ترجمۀ ابراهیم میرباقری، تهران، نشر فراهانی.
-       طیب، مهدی (1389). مدیریت اسلامی، تهران، نشر سفینه.
-       معصومی مهر، حمید رضا.، عابدی جعفری، حسن و فروزنده دهکردی، لطف‌الله (1390). طراحی و تدوین الگوی شناخت موانع تحقیق مدیریت اسلامی در سازمان‌ها، دوفصلنامۀ مدیریت اسلامی، 1، 103 - 137.
-       مکارم شیرازی، ناصر (1371). مدیریت اسلامی: ریشه‌ها، الگوها و انگیزه‌ها، نشریۀ مدیریت دولتی، شمارۀ 18: 30 - 37.
-       نبوی، محمد حسن (1391). مدیریت اسلامی، قم، انتشارات بوستان کتاب.
 
-        Adnan, A. A. (2013). Theoretical Framework for Islamic Marketing: Do We Need a New Paradigm. International Journal of Business and Social Science, 4(7), 157-165.
-        Hashim, N., & Hamzah, M. I. (2014). 7P’s: A Literature Review of Islamic Marketing and Contemporary Marketing Mix. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 130, 155–159. doi:10.1016/j.sbspro.2014.04.019
-        Kotler, P., & Keller, K. L. (2012). Framework for marketing management. Pearson Education India.
-        Wilson, R. (2006). Islam and Business. Thunderbird International Business Review, 48(1), 109–123.